OPTY nr 011 - kwiecień 2003 - WITAMINY - WITAMINA D PDF Print E-mail
Written by Krystyna Pasiowiec-Żurek   
Tuesday, 01 April 2003 00:00
Ciąg dalszy o witaminach rozpuszczalnych w tłuszczach:

Witamina D

Witamina D powstaje w skórze człowieka pod działaniem ultrafioletowych promieni słonecznych. Z pożywieniem przyjmuje się głównie w formie wstępnej (prowitaminy) witaminy D, która w kolejnym etapie przetwarzana jest w wątrobie, nerkach i skórze na właściwą witaminę D. Głównym źródłem witaminy D są: ryby, żółtko kurze, śmietana, sery, grzyby, mięso, masło.
Zawartość witaminy D w wybranych produktach spożywczych:
makrela 0,0040 mg /
100g produktu,
sardynka 0,0107 mg / 100g produktu,
śledź 0,0267 mg / 100g produktu,
pikling 0,0300 mg / 100g produktu,
śmietana 0,0011 mg / 100g produktu,
ser gouda 45%tł. 0,0012 mg / 100g produktu,
jajko 0,0017 mg / 100g produktu,
żółtko 0,0056 mg / 100g produktu,
masło 0,0013 mg / 100g produktu,
pieczarki 0,0019 mg / 100g produktu,
kurki 0,0021 mg / 100g produktu,
    Najważniejsze funkcje witaminy D to regulowanie w organizmie przemiany wapnia i fosforu. Wapń i fosfor tworzą sole mineralne, niezbędne w budowie substancji kostnej. Witamina D przyspiesza pobieranie z jelit wapnia i fosforu oraz poprawia proces odkładania się wapnia w kościach, a także hamuje ilość wydalanego z organizmu wapnia. Witamina D może być magazynowana w wątrobie, a w mniejszych ilościach w skórze, mózgu i kościach i w przypadku konieczności organizm jest wstanie pokrywać dzienne potrzeby człowieka.
    Kobiety ciężarne i karmiące mają przypuszczalnie większe zapotrzebowanie na wit.D, jednakże w okresie ciąży nie należy dowolnie zażywać większych jej ilości, gdyż dotąd nie wyjaśniono, czy z tego powodu może dojść do uszkodzenia płodu. Mleko matki co prawda zawiera niewielkie ilości wit.D, jednakże może to nie wystarczać do pokrycia potrzeb organizmu niemowlęcia (dzienna dawka dla niemowlęcia od 0-11 miesięcy życia wynosi  0,010mg).
    Niedobór witaminy D objawia się u dzieci w postaci schorzenia zwanego krzywicą. Krzywica charakteryzuje się przede wszystkim odwapnieniem kości. W wyniku niedoboru wit.D zakłócona jest resorpcja wapnia, a także przemiana materii w kościach. Odwapnienie kości charakteryzuje się następującymi zmianami: deformacją kości czaszki, kręgosłupa, nóg. U dzieci zęby pojawiają się z opóźnieniem i są bardzo drobne. Do zmian wynikających z niedoboru wit.D dochodzi nie tylko u niemowląt i dzieci, ale także u osób dorosłych. W tym przypadku schorzenia te to rozmiękczenie kości, osteoporoza. Może to powodować skrzywienie kości i skłonność do złamań, próchnicę zębów, osłabienie, stany zapalne stawów. W jednym z doniesień opisywano także krótkowzroczność z niedoboru wit.D. Nadmiar witaminy D przyczynia się do zwiększonego poboru wapnia z kości. W tym przypadku podnosi się poziom wapnia we krwi. Taka chorobliwa zmiana prowadzi do odkładania się wapnia w naczyniach krwionośnych, płucach i w nerkach. W efekcie może dojść do zatkania kanalików nerkowych i uniemożliwienia wydalania wraz z moczem produktów spalania. Organizm zatem sam się zatruwa. Innym zagrożeniem jest tworzenie się kamieni nerkowych.
    Warto wiedzieć że: witamina D jest odporna na wysokie temperatury, ale ulega zniszczeniu wskutek długotrwałego działania światła i promieni ultrafioletowych.
w każdej grupie wiekowej, poważny wpływ na wytwarzanie się w skórze witaminy D ma przebywanie na świeżym powietrzu i w miarę możliwości dużo ruchu.
Nie należy w dowolnych ilościach przyjmować witaminy D w postaci pigułek. Dotyczy to szczególnie osób, które często mają zawyżony poziom cholesterolu. Cholesterol jest formą wstępną (prowitaminą) witaminy D.
Last Updated on Monday, 19 July 2004 20:26